اختلالات، اختلال اضطرابی
اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
آذر
اختلال اضطراب اجتماعی دومین اختلال اضطرابی شایع بوده که با نگرانی و ترس معمولی متفاوت است و باعث مختل شدن زندگی فرد می‌شود. هر چند اضطراب در برخی مواقع اجتماعی مانند ارائه دادن طبیعی است در اختلال اضطراب اجتماعی تمامی تعاملات روزمره سبب اضطراب می‌شوند. خودآگاهی و خجالت به علت ترس از ارزیابی منفی دیگران منجر به استرس شدید و در نهایت کناره گیری و اجتناب از انجام فعالیت‌های روزمره شده و یا کار و تحصیل را تحت تاثیر قرار دهد.
افراد مبتلا به اختلال اضطراب احتماعی از تحقیر شدن و یا شرمگین شدن توسط اعمال خود وحشت دارند. این وحشت منجر به استرس شدیدی می‌شود که در نهایت تمامی ارتباطات اجتماعی افراد را با اختلال مواجه می‌کند. اما افراد می‌توانند با یادگیری مهارت‌های مقابله با استرس و در برخی مواقع مصرف دارو توانایی خود در تعامل با افراد را بهبود بخشیده و از این اختلال رهایی یابند.
علائم اختلال اضطراب اجتماعی
نوع ارتباطات افراد با توجه به ویژگی‌های متفاوت شخصیت آن ها متفاوت است و باید در نظر داشت که اختلال اضطراب احتماعی چیزی بیش از خجالتی بودن و یا درون گرایی است و صرفا بر اساس عدم راحتی افراد در برخی موقعیت‌های احتماعی نمی‌توان به افراد برچسب اختلال اضطراب احتماعی را زد. علائم اختلال اضطراب اجتماعی بر اساس تجربیات فرد و یا ویژگی‌های شخصیتی آن ها متفاوت است این اختلال از معمولا از اوایل نوجوانی آغاز می‌شود و بدون درمان مناسب به مرور تشدید می‌شود.
- ترس از مورد بررسی قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی
- ترس از این که دیگران متوجه اضطراب شما شوند
- نگرانی درباره خجالت زده شدن توسط اعمالتان در برابر دیگران
- اجتناب از شرایطی که ممکن است مرکز توجه باشید
- ترس از علائم جسمانی که ممکن است شما را خجالت زده کند مانند سرخ شدن یا لرزیدن صدا
- اضطراب در هنگام انتظار برای یک اتفاق ترس آفرین
- ترس یا اضطراب شما با موقعیتی که در آن قرار دارید تناسب ندارد
- انتظار برای وقوع بدترین نتیجه‌ی ممکن
- تلاش برای دوری از موقعیت های معمول اجتماعی( حرف زدن با غریبه‌ها, پس دادن اجناس, برقراری تماس چشمی, خوردن جلوی دیگران و…)
اختلال اضطراب اجتماعی شامل برخی نشانه‌های فیزیکی نیز می‌باشد
- سرخ شدن
- تعریق زیاد
- خیس شدن کف دستان
- لرزیدن صدا
- لرزش در دست ها و بدن
- سخت شدن تنفس
چه زمانی به یک متخصص مراجعه کنیم؟
هر چند که علائم اختلالات اضطرابی در هر فرد متفاوت است اما مشخصه‌ی بارز آن اجنتاب از فعالیت‌های روزمره و مختل شدن زندگی می‌باشد پس اگر در حال تجربه‌ی نگرانی شدید و استرس هستید و در روابط روزمره‌ی خود دچار مشکل شده‌اید در اولین فرصت با یک متخصص سلامت روان ملاقات کنید.
(تیم تخصصی بروکا مفتخر به راهنمایی شما در این زمینه می‌باشد.)
علت‌های اختلال اضطرابی
- ویژگی‌های ارثی: از مهم‌ترین عوامل اضطراب اجتماعی مشترک بودن آن در بین اعضای یک خانواده است. بخش عظیمی از تحقیقات بر جنبه‌ی ژنتیک تاکید می‌کنند در حالی که بهشی دیگر بر رفتار‌های آموخته شده از کودکی اشاره‌اس ویژه دارند.
- ساختار مغز: به ادامه بخشی از مغز که مسئول پاسخ به ترس است در افرادی که معمولا خطر را بیش از حد برآورد کرده و دارای اضطراب مضاعف می‌شوند بیش فعال است. به همین علت در افراد دارای اختلال اضطراب اجتماعی به ادامه باعث تشدید پاسخ ترس شده و اضطراب را در موقعیت‌های اجتماعی بالا می‌برد.
- عوامل محیطی: همانطور که قبلا اشاره شد اضطراب می‌تواند از افراد آموخته شود یعنی ممکن است افراد با مشاهده‌ی والدین خود در هنگام مواجهه با اضطراب و پاسخ آن ها رفتار یکسانی را در برابر اضطراب از خود بروز دهند. همچنین برخی افراد بعد از حادثه‌ای خجالت آور نسبت به تعاملات احتماعی مضطرب می‌شوند. در برخی موارد داشتن والدینی که از اضطراب الگویی رفتاری بسازند و یا بیش محافطت کننده و کنترل گر باشند نیز موجب اضطراب اجتماعی می‌شود.
تشخیص
متخصص مربوطه بر اساس علائم گزارشی شما باید موارد زیر را بررسی کرده و سپس اختلال را تشخیص دهد.
- بررسی وضعیت جسمانی: ممکن است یک اختلال جسمانی مانند تپش قلب باعث به وجود آمدن علائم اضطراب شده باشد پس اولین قدم بررسی عارضه های احتمالی است.
- بررسی مدت زمان داشتن نشانه‌ها و زمینه‌ی اتفاق افتادن آن ها
- بررسی لیستی از موقعیت‌هایی که شما را مضطرب می‌کنند
- مطابقت دادن علائم شما با کتاب مرجع راهنمای تشخیصی DSM-5
درمان
برنامه‌های درمانی که متخصصین برای هر فرد در نظر می‌گیرند بر اساس شدت اختلال است و توجه به این که عملکرد روزانه فرد چقدر دچار کاستی شده است. درمانگر باید در نظر داشته باشد فرد چقدر از وضعیت فعلی خود در عذاب است و رنج می‌کشد.
- درمان دارویی: در موارد شدید برای رفع اضطراب از چند نوع دارو استفاده می‌شود نوع اول داروهای ضد اضطرابی هستند که با کاهش سریع نشانه‌ها به فرد در برقراری رابطه کمک می‌کنند. نوع دوم داروهای ضد افسردگی هستند که با بالابردن سطح هورمون‌های شادی اعتماد به نفس را بالا برده و با تضعیف نشانه‌ها ارتباط را تسهیل می‌کنند.
- روان درمانی: اصلی ترین جز هر برنامه درمانی است که با تغییر نگرش افراد درباره موقعیت‌های اضطراب آور و آموزش روش‌های مقابله با اضطراب به افراد کمک می‌کند ارتباطات موثری داشته و تعاملات خود را حفظ کنند. از موثرترین رویکردهای روان درمانی برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی رویکرد رفتاری شناختی CBT است.
- درمان های تکنولوژیک: از پیشرفته ترین متدهای درمانی برای درمان اختلالات اضطرابی درمان نوروفیدبک است در این درمان با دادن بازخوردی تصویری و یا صوتی به فرد در هنگام تجربه‌ی اضطراب به افراد یاد می‌دهد که اضطراب خود را کنترل کنند و به جای آن احساس آرامش را در آن ها تقویت می‌کند. علاوه بر درمان نوروفیدبک استفاده از جریان الکتریکی مانند tDCS نتایج امیدبخشی را در درمان اختلالات اضطرابی نشان می‌دهند.
انتظار از متخصص و فرایند درمان
فرایند درمان بعد از تشخیص آغاز می‌شود پس در هنگام مراجعه به متخصص خود آماده‌ی پاسخگویی به سوالات متعدد را داشته باشید از جمله سوالات متخصص از شما شامل شرایطی که در آن احساس اضطراب می‌کنید, طول مدتی که اضطراب دارید و زمانی که اولین بار متوجه علائم خود شدید.
پس از این که درمانگر از وجود اختلال اضطراب اجتماعی مطمئن شد پایه دیزی درمان آغاز می‌شود. اولین نکته‌ی مورد توجه در درمان این است که این پروسه زمان‌بر و طولانی است و در 2 یا 3 ساعت درمان اتفاق نمی‌افتد باید در نظر داشته باشید که این فرایند زمان‌بر بوده و به راحتی از ادامه‌ی درمان دلسرد نشوید. مهم‌ترین ویژگی‌های یک درمانگر مناسب که باید هنگام انتخاب درمانگر به آن توجه داشت شامل موارد زیر است:
- خوش‌رو و پذیرای مشکلات شما باشد.
- احساس همدلی داشته باشد و شنونده‌ی خوبی باشد.
- حتما تخصص لازم برای کمک به شما را دارا باشد.
- به شیوه های درمانی به روز دنیا آشنا باشد.
سبک زندگی و تکنیک‌های تحمل
تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی که دارای سبک زندگی رقابتی و پر استرس هستند و یا والدینی کنترل کننده دارند اضطراب بیشتری را تجربه می‌کنند. برای رفع این اضطراب برخی تکنیک‌های آرام سازی می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد هر چند که درمان اختلال اضطراب اجتماعی نیازمند حضور یک متخصص است اما برخی تکنینک‌های همگانی ممکن است به شما در کنترل اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی کمک کند در زیر توضیح مختصری از این تکنیک‌ها داده شده است:
- مهارت‌های کاهش استرس مانند تنفس عمیق و آرام سازی بدن
- فعالیت ورزشی منظم
- خواب کافی
- داشتن رژیم غذایی مناسب و متعادل
- اجتناب از مصرف نوشیدنی‌های الکلی و یا داروهای مخدر
- استفاده‌ی محدود از نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند چای یا قهوه
- شرکت در نشست‌های اجتماعی مخصوصا با افرادی که احساس راحتی می‌کنید
برای دریافت مشاوره فرم زیر را کامل کنید.
در صورتی که در زمینه‌ی بیماری‌های روانی دچار مشکلی هستید می‌توانید از طریق راه‌های زیر با ما در ارتباط باشید.
تلفن‌های تماس
02144059537 و 09918975237
آدرس
تهران، فلکه دوم صادقیه، ابتدای جناح، خیابان مصطفی دهزویی، مجتمع سامان، بخش اداری، طبقه پنجم، واحد 5/2
