اختلال وسواس فکری و عملی

اختلال وسواس فکری و عملی از جمله اختلالات اضطرابی هست که سازمان بهداشت جهانی این اختلال را در میان ۱۰ اختلال ناتوان کننده ارزیابی کرده است. این اختلال سالانه حدود ۹ میلیون نفر از جمعیت ایران را درگیر می کند.

وسواس فکری و عملی چیست؟

این اختلال که در میان عموم با نام وسواس شناخته شده است و دو جنبه‌ی فکری و عملی (رفتاری) را داراست. وسواس فکری الگویی از افکار ناخواسته و ترس را نشان می‌دهد که به عنوان وسواس شناخته می‌شود. این الگو های فکری منجر به انجام مکرر رفتار هایی می‌گردد تا میزان اضطراب ناشی از افکار را کاهش دهد که این رفتار ها جنبه‌ی عملی وسواس را شامل می‌شود.

وقتی افراد تلاش می‌کنند تا افکار مزاحم را نادیده بگیرند و یا از شر آن ها خلاص شوند موفق نشده و افکار به طور آزرادهنده‌ای مکررا باز می‌گردند. این موضوع باعث می شود رفتار ها  صورت پذیرد. (مثلا شستن دست ها بعد از هر بار دست دادن). افرادی که به این اختلال مبتلا‌ هستند احسای شرم،خجالت زدگی و کلافگی می‌کنند.

علائم وسواس فکری

ترس از آلودگی یا کثیفی مانند ترس از دست زدن به اقلامی که دیگران قبلا دست زده‌اند.

شک یا عدم اطمینان درباره موقعیت های روزمره مانند شک درباره قفل نکردن در ماشین یا منزل و یا خاموش نگردن گاز.

نیاز به مرتب بودن و تقارن اشیاء مانند استرس شدید هنگامی که جهت عطرهای روی میز به یک سمت نیست.

ترس از بیان کردن برخی حرف ها یا اعداد.

افکار یا تصورات جنسی ممنوع یا منحرف نسبت به دیگران.

علائم جنبه‌ی عملی وسواس

• شست و شو و تمیز کردن
• چک کردن،شمردن
• تکرار کردن یک کلمه یا دعا
• خود ارضایی متناوب
• دنبال کردن روتینی سفت و سخت

چه زمانی به یک متخصص مراجعه کنیم؟

میان افکار وسواسی و کمال گرا بودن (کسی که نیاز دارد نتایج یا اعمال بی نقص داشته باشد) تفاوت وجود دارد. افکار وسواسی چیزی بیش از نگرانی های شدید درباره‌ی مشکلات واقعی، هستند. اگر وسواس شما بر کیفیت زندگی‌تان اثر گذاشته است به یک متخصص مراجعه  کنید.

علل وسواس فکری و عملی

عوامل زیستی مانند ژن های این اختلال که ممکن است از افراد با رابطه‌ی خونی به ارث برسد و دیگر تغییرات شیمایی در مغز که با مختل شدن چرخه‌ی انتقال دهنده های عصبی مشخص می‌شوند. هم چنین مطالعات تفاوت هایی را در ناحیه پیشانی مغز این بیماران نسبت به افراد عادی نشان داده اند.

ترس های ذهنی و اعمال وسواسی می‌تواند با نگاه کردن به اعضای خانواده و یادگیری ایجاد شود. اضطراب های شدید روانی و تروماهای کودکی می توانند منجر به وسواس ها در بزرگسالی شوند.

تشخیص

با انجام ارزیابی روانی که متخصص روانشناس آن را انجام می‌دهد تشخیص گذاری صورت می‌گیرد در طی این فرایند متخصص با شما درباره‌ی افکار، احساسات،نشانه ها و الگو های رفتاری صحبت کرده و اختلال را تشخیص می‌دهد. در صورت لزوم سنجش های لازم از طریق تست های خودگزارشی و یا نوار مغزی صورت خواهند گرفت.

درمان وسواس فکری و عملی

روان درمانی: روش های درمانی مختلفی برای درمان اختلال وسواس معرفی شده اند. یکی از شناخته شده ترین روش های روان درمانی درمان شناختی رفتاری است. درمان شناختی رفتاری به مدیریت نشانه ها و اصلاح افکار کمک کرده و مناسک رفتاری را به تدریج از بین می‌برد.

دارو درمانی: با اصلاح و تغییر مدار های شیمیایی موجود در مغز بازداری فرد نسبت به انجام‌ مناسک  افزایش یافته و اضطراب او نیز کاهش می‌یابد.

درمان های تکنولوژیک: از جمله درمان  تحریک مغناطیسی مکرر rTMS، درمان نوروفیدبک و تحریک فراجکجکه ای tDCS اخیرا بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. درمان تحریک فراجمجمه ای با استفاده از جریان مستقیم (tDCS) در این درمان قسمت هایی از مغز که‌ در این اختلال دارای نقش است مورد تحریک قرار می‌گیرد تا بستر الکتریکی مغز به تعادل رسیده و نشانه ها کاهش یابند.

کلینیک بروکا با در اختیار داشتن متخصصین کارآمد در حوزه روانشناسی و علوم اعصاب تجهیزات به روز ، بهترین و کامل ترین درمان را در زمینه اختلال وسواس فکری و عملی ارائه می دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.